1-منظومه ی شمسی چیست؟
پاسخ: به خورشید و تمام سیّاره ها و اجرام دیگری که به دور آن می چرخند منظومه شمسی می گویند.
2 - هشت مورد از سیّارات شناخته شده منظومه شمسی را به ترتیب نزدیکی به خورشید نام ببرید.
پاسخ:
- عطارد (تیر)
- زهره (ناهید)
- زمین (اَرض)
- مریخ (بهرام)
- مشتری (برجیس)
- زحل (کیوان)
- اورانوس (آهوره یا خدای آسمان ها)
- نپتون (خدای دریاها)
3- سردی و گرمی سیّارات در منظومه شمسی به چه عاملی بستگی دارد؟
پاسخ: هر چه سیّاره ای به خورشید نزدیک باشد گرم تر و هر چه دورتر باشد سردتر است.
4- فرق ستاره با سیاره چیست؟
پاسخ: ستاره از خود نور دارد ولی سباره از خود نور ندارد.
5 - چرا ستاره ها را هنگام روز در آسمان نمی بینیم؟
پاسخ: به دلیل نور زیاد خورشید در روز.
6- چرا سیّاره ها و خورشید در منظومه شمسی به هم برخورد نمی کنند؟
پاسخ: به دلیل داشتن مدار مخصوص به خود و فاصله و نظم حرکتی و جاذبه مشخّص بین آن ها.
7- چرا نور برخی ستاره ها بیش تراست؟
پاسخ: برای این که یا به ما نزدیک ترند یا جوان تر هستند.
8- آیا فاصله همه ی ستاره ها با زمین به یک اندازه است؟
پاسخ: خیر
9- نزدیک ترین ستاره به زمین کدام است؟
پاسخ: خورشید
10- کهکشان چیست؟
پاسخ: تمام ستاره ها و سیّاره ها و منظومه ها به همراه گرد و غبار و گازهای موجود میان آن ها، به دلیل وجود نیروی جاذبه در بین خودشان؛ در مجموعه ی بسیار بزرگ تری به نام کهکشان قرار دارند.
11 -کهکشانی که منظومه ی شمسی (خورشید و زمین و...) در آن قرار دارد چه نام دارد؟
پاسخ: کهکشان راه شیری
12 -ستاره و سیّاره چیست؟
پاسخ: به اجرام آسمانی که از خود نور دارند ستاره و به اجرام آسمانی که از خود نور ندارند سیّاره می گویند.
13- جنس سیاره زحل و اورانوس و نپتون از چیست؟
پاسخ: از گاز
14-زیباترین سیاره منظومه شمسی چه نام دارد؟
پاسخ: زحل یا کیوان
15- مریخ یا بهرام به چه رنگی در آسمان دید می شود؟ چرا؟
پاسخ: قرمز- به دلیل وجود آهن زنگ زده فراوان در سطح آن.
16-نزدیک ترین سیّاره به خورشید در منظومه ی شمسی چه نام دارد؟
پاسخ: عطارد یا تیر
17- دورترین سّیاره در بین سیّاره های خوانده شده منظومه شمسی در کتاب علوم چهارم چه نام دارد؟
پاسخ: نپتون
18- مدار در منظومه شمسی به چه چیزی گفته می شود؟
پاسخ: به مسیر حرکت سیّاره ها و دیگر اجرام به دور خورشید در منظومه شمسی مدار گفته می شود.
19-چرا زمین مکان مناسبی برای زندگی گیاهان و جانوران است؟
پاسخ: زیرا زمین دارای آب و هوا و خاک مناسب برای زندگی گیاهان و جانوران است و زیاد گرم و سرد نیست.
20-زمین در آسمان به چه شکلی دیده می شود؟
پاسخ: به شکل کره آبی و سفید زیبا
21- یک سال زمینی چگونه به وجود می آید و تقریباً چند روز است؟
پاسخ: از یک بار گردش کامل زمین به دور خورشید؛ یک سالِ زمینی به وجود می آید که تقریباً 365 روز است.
22- یک شبانه روز چگونه به وجود می آید و تقربیاً چند ساعت است؟
پاسخ: از یک بار گردش کامل زمین به دور خود؛ یک شبانه روز به وجود می آید که تقریباً 24 ساعت است.
23-تقویم کشور ما بر چه اساسی تنظیم شده است؟
پاسخ: بر اساس گردش زمین به دور خورشید
24- چرا سال برخی از سیّاره ها در منظومه ی شمسی طولانی و برخی کوتاه است؟
پاسخ: زیرا هر چه سیّاره ای به خورشید نزدیک تر باشد مدار گردش آن به دور خورشید کوتاه تر بوده و در نتیجه سالش هم کوتاه است و هرچه سیّاره ای از خورشید دورتر باشد مدار گردش آن به دور خورشید طولانی تر بوده و سالش هم طولانی تراست.
25- آیا ماه به دور خود و زمین و با آن به دور خورشید می چرخد؟
پاسخ: بله
26- آیا ماه از خود نور دارد؟ توضیح دهید.
پاسخ: خیر- ماه نورِ خورشید را برمی گرداند.
27- یک بار گردش ماه به دور زمین تقریباً چند روز یا هفته طول می کشد؟
پاسخ: تقریباً بیست و هشت روز یا چهار هفته
28- نزدیک ترین جرم فضایی به زمین چه نام دارد؟
پاسخ: ماه
29 - مهتاب چیست؟
پاسخ: به نور ماه مهتاب می گویند.
30- ماه قمری چگونه به وجود می آید؟
پاسخ: از یک بار گردش کامل ماه به دور زمین که حدود چهار هفته یا 28 روز طول می کشد ماه قمری پدید می آید.
31 - دو مورد از خصوصیات ماه را بیان کنید.
پاسخ: در کره ماه آب و هوا وجود ندارد. سطح آن ناهموار و دارای تعداد زیادی گودال کوچک و بزرگ است.
32- آیا ماه همیشه در آسمان با چشم، به یک شکل دیده می شود؟
پاسخ: خیر
33 -ما چه قسمتی از ماه را در آسمان روشن و نورانی می بینیم؟
پاسخ: ما قسمت هایی از ماه که نور خورشید بر آن می تابد در آسمان روشن می بینیم. که این مقدار در طول ماه قمری تغییر می کند.
34- اوّلین رصدخانه ایران چند سال پیش و در کدام شهر ساخته شد؟
پاسخ: هزار سال پیش در شهررِی
35- در رصدخانه ها ستاره شناسان چه کار می کنند؟
پاسخ: در رصدخانه ها ستاره شناسان با ابزارهای مختلف ستاره ها و سیّاره ها را مطالعه می کنند.
36- اوّلین سفر فضایی انسان به کجا بوده است؟
پاسخ: به کره ماه
37- سهم شما در مراقبت از سیّاره ی زمین چیست؟دو مورد ذکر کنید.
پاسخ: برای خرید از کیسه های پارچه ای استفاده می کنیم تا کیسه های نایلونی آن را آلوده نکنند- زباله ها را در رودخانه ها و محلّ زندگی گیاهان و جانوران نمی ریزیم.
38- اگر خاک و آب و هوا ی زمین آلوده شوند چه سرنوشتی در انتطار همه جانداران است؟
پاسخ: همه ما دیریا زود می میریم.
39 - حرکت وضعی زمین و حرکت انتقالی آن را تعریف کنید.
پاسخ: گردش زمین به دور خودش را حرکت وضعی و گردش زمین به دور خورشید را حرکت انتقالی می گویند.
40- کوچک ترین سیاره منظومه ی شمسی چه نام دارد؟
پاسخ: عطارد یا تیر
41-بزرگ ترین سباره منظومه شمسی چه نام دارد؟
پاسخ: مشتری یا برجیس
42- کدام سیّاره به زمین شبیه است؟
پاسخ: زهره یا ناهید
43 - آیا خورشید به دور خودش می چرخد؟
پاسخ: بلی به همراه منظومه شمسی در کهکشان راه شیری می چرخد- هر بار گردش خورشید به دور خودش دویست میلیون سال زمینی طول می کشد.
44- آیا کهکشان ها هم می چرخند؟
پاسخ: بلی
45- چرا سیّاره زهره در آسمان پر نور دیده می شود؟
پاسخ: به دلیل گرمای ناشی از نزدیکی به خورشید؛ تمام آب های سطح زهره بخار شده و آسمان آن پر از ابرهای غلیظ است و وقتی نور خورشید به آن ها برخورد می کند بازتاب می کند.
46- کدام سیّاره را صبح و عصر در نزدیکی خورشید می توان دید؟
پاسخ: سیّاره زهره را.